استانداردسازی به معنای ایجاد و رعایت دستورالعمل‌های خاص برای تولید ناب است. این دستورالعمل‌ها تضمین می‌کند که محصولات بر اساس معیارهای تعیین شده و باکیفیت ثابتی تولید می‌شوند. استانداردسازی همچنین رضایت مشتری، کارایی بهینه، هزینه‌های کمتر، کیفیت بالاتر و ایمنی را به همراه دارد و از ۳ اصل زیر پیروی می‌کند:
زمان تکت: زمانی که قطعات یا محصولات باید در آن بازه تولید و تکمیل شوند تا بتوانند تقاضای مشتری را برآورده کنند. نرم‌افزار مدیریت تولید با محاسبه زمان تکت و نمایش آن در داشبوردهای نرم‌افزار، مدیران و کارگران را از آن مطلع می‌سازد.
توالی کار: توالی کار نشان‌دهنده مراحلی است که اپراتور باید به ترتیب و برای تکمیل قطعات در بازه زمانی مشخص (زمان تکت) انجام دهد. ماشین بینایی با جمع‌آوری داده‌ها در زمان واقعی و ارائه بصری آن‌ها کارکنان را به درک صحیحی از مراحل انجام کار می‌رساند.
موجودی استاندارد: به حداقل مقدار قطعات و مواد خام موردنیاز برای تولید و تکمیل فرایند در بازه زمانی مشخص (زمان تکت)، موجودی استاندارد می‌گویند.
مشکلات ناشی از عدم استانداردسازی فرایندهای تولید
در ابتدا بیایید به دو پرسش پاسخ دهیم:
عدم استانداردسازی فرایند تولید چه مشکلاتی را برای صنایع به همراه می‌آورد؟ و چرا به استانداردسازی نیاز داریم؟
عدم ثبات در کیفیت
بررسی و سنجش ثبات کیفیت محصولات و مقایسه آن با سایر محصولات تولید شده یکی از وظایف نیروی انسانی است. درحالی‌که نیروی انسانی توانایی مقایسه کیفیت محصولات فعلی با محصولات گذشته را ندارد و ممکن است منجر به اشتباهات بسیاری شود؛ لذا تولیدکنندگان می‌توانند با استفاده از سیستم بینایی ماشین، سطح استاندارد محصولات تولید شده در خروجی‌های مختلف را با یکدیگر مقایسه کرده و از ثبات کیفیت اطمینان یابند.
ایجاد ذهنیت سیلو (عدم ارتباط میان بخش‌های مختلف تولید)
ورود و مدیریت دستی داده‌ها منجر به ایجاد ذهنیت سیلو می‌شود. به عبارتی محدودیت در جمع‌آوری داده‌ها و پراکندگی آن‌ها باعث عدم ارتباط صحیح میان کارکنان بخش‌های مختلف و سرانجام منجر به ایجاد نقص در جمع‌آوری داده‌های یکپارچه می‌شود. استانداردسازی در فرایند تولید با ایجاد همکاری و ارتباط بیشتر میان کارکنان تضمین می‌کند که داده‌ها به‌صورت یکپارچه جمع‌آوری و فرایندها به‌درستی انجام می‌شوند.
وجود خطای انسانی زیاد
نیروی انسانی ممکن است به دلایل مختلفی از جمله وجود شکاف مهارتی باعث ایجاد خطا و تولید محصولات بی‌کیفیت شود. این درصورتی است که تولیدکنندگان می‌توانند با استانداردسازی فرایندهای تولید مانع از ایجاد مشکلات از سوی نیروی انسانی شوند، استانداردسازی فرایندها همچنین امکان آموزش سریع به کارکنان و سهولت در فرایند جایگزینی آن‌ها را میسر می‌کند.
هم اکنون بخوانید: پوکایوکه و نقش آن در شناسایی خطاهای نیروی انسانی
تولید ضایعات انبوه
تولید ضایعات انبوه از اصلی‌ترین مشکلات هر کارخانه‌ای است که باعث ازبین‌رفتن بخش اعظمی از سرمایه، تولید محصولات نیمه‌ساخته، حمل‌ونقل غیرضروری و اتلاف زمان می‌شود. از این‌رو تولیدکنندگان می‌توانند با استانداردسازی فرایندهای تولید و استفاده صحیح از مواد اولیه و به‌کارگیری سایر روش‌های تولید ناب، ضایعات را به حداقل رسانده و مانع از هدررفت سرمایه شوند.
اهمیت استانداردسازی
استانداردسازی بر تولید محصولاتی باکیفیت ثابت تمرکز دارد و هدف از انجام آن اطمینان از عدم انحراف از برنامه تولید و کارایی در فرایند تولید است که به کاهش خطاها، افزایش بهره‌وری و بهبود کیفیت محصولات کمک می‌کند.
مزایای استانداردسازی تولید
استانداردسازی به مدیران کمک می‌کند تا درک صحیحی از زمان تولید به دست آورند و براین‌اساس کارگران را آموزش دهند. در ادامه با سایر مزایای استانداردسازی فرایندهای تولید آشنا می‌شویم:
ثبات در کیفیت محصولات
یکی از مهم‌ترین مزایای استانداردسازی در تولید ثبات در کیفیت محصولات است. استانداردسازی با ایجاد قالبی برای فرایندها به تولید کارآمد کمک می‌کند و در نهایت منجر به کاهش تنوع درجه کیفی، مشخصات و عملکرد محصولات می‌شود. ازاین‌رو در هر مجموعه مدیران می‌توانند با تعیین KPIهای مناسب و دسترسی به داده‌ها هر مشکلی را پیش از بروز تغییرات شناسایی و اصلاح کنند.
بهبود مستمر (کایزن)
کایزن یکی از اصول تولید ناب و به معنای بهبود مستمر در صنایع است. در استانداردسازی مدیران می‌توانند با نظارت بر فرایند تولید، مشکلات و دلایل اصلی آن‌ها را شناسایی و باهدف بهبود مستمر تصمیم‌گیری کنند.
کاهش ضایعات
استانداردسازی در تولید با کاهش ضایعات تولید همراه است. فرایندهای استاندارد با کاهش زمان از کارافتادگی دستگاه‌ها و مدیریت زنجیره تأمین ضایعات را به حداقل رسانده و در نهایت منجر به کاهش هزینه‌ها و افزایش سودآوری می‌شود.
کمک به اپراتورها
مستندسازی فرایندها در نرم‌افزار مدیریت تولید منجر به خوانش صحیح داده‌ها و به‌دنبال آن ساده‌سازی فرایندها برای اپراتورها می‌شود که در نتیجه افزایش کارایی و کشف استعدادهای نیروی انسانی را به همراه خواهد داشت. از سویی دیگر تولیدکنندگان می‌توانند با تکیه بر داده‌های مستند و سازماندهی وظایف اپراتورها از حجم کاری نیروی انسانی بکاهند.
هم‌اکنون بخوانید: هوش مصنوعی چگونه می‌تواند به نیروی انسانی کمک کند؟
افزایش بهره‌وری و راندمان تولید
استانداردسازی منجر به افزایش بهره‌وری می‌شود. استانداردسازی فرایندهای تولید کارگران را در انجام وظایف خود کارآمدتر می‌کند و با کاهش زمان توقفات برنامه‌ریزی نشده بر راندمان تولید می‌افزاید. مدیران و کارگران تولید با کنترل مداوم داده‌های لحظه‌ای امکان نظارت بر عملکرد تولید را خواهند داشت و می‌توانند به صورت آنی از انحرافات تولید مطلع شوند.
تولید محصولات باکیفیت
وجود ناهماهنگی در تولید منجر به ایجاد توقفات برنامه‌ریزی نشده، استفاده از مواد اولیه نامرغوب و تولید محصولات بی‌کیفیت می‌شود. ازاین‌رو تولیدکنندگان می‌توانند با تعریف درخت محصول و فرایند استاندارد در نرم‌افزار مدیریت تولید، محصولات باکیفیتی را تولید کرده و در نهایت کاهش هزینه‌ها و افزایش سودآوری را به همراه بیاورند.
استانداردسازی یکی از بخش‌های مهم کنترل کیفیت است.
بهبود ایمنی
استانداردسازی در تولید منجر به بهبود ایمنی فضای کار می‌شود. هنگامی که فرایندهای تولید استاندارد می‌شوند، تمامی کارگران موظف‌اند که از روش‌های ایمنی یکسان پیروی کنند که این امر ایمنی بیشتری را برای کارکنان به همراه می‌آورد.
افزایش انعطاف‌پذیری
استانداردسازی در تولید منجر به افزایش انعطاف‌پذیری می‌شود. استانداردسازی فرایند تولید اعمال تصمیم‌گیری‌ها و تغییرات را آسان‌تر کرده و در نتیجه منجر به افزایش نوآوری و رقابت می‌شود.
مراحل استانداردسازی تولید
1. جمع‌آوری مستمر داده‌های تولید
2. توجه به تغییرات باهدف شناسایی گلوگاه‌ها
3. انتخاب و اجرای کارآمدترین روش به‌منظور بهبود مستمر
4. ثبت مستمر داده‌ها و گزارش‌ها باهدف انجام گام‌به‌گام فرایندها
5. ایجاد برنامه آموزشی پیوسته برای کارکنان
6. بهبود مستمر استانداردسازی
ابزارها و تکنیک‌های اندازه‌گیری استانداردسازی
اندازه‌گیری اثربخشی استانداردسازی نقش مهمی در تضمین کیفیت محصول و رضایت مشتری دارد. در ادامه با تکنیک‌های اندازه‌گیری استانداردسازی آشنا می‌شویم:
نظارت بر تولید (مانیتورینگ)
نظارت بر تولید به کسب‌وکارها کمک می‌کند تا درک روشنی از فرایندهای تولید به دست آورند. سیستم مانیتورینگ با قابلیت ثبت و تحلیل لحظه‌به‌لحظه داده‌ها و شناسایی ناکارآمدی‌ها بهبود مستمر تولید را به‌همراه می‌آورد. سیستم‌های بینایی ماشین از جمله PartQC، FabriQC، WatcherJET و WatcherCam با قابلیت پردازش و تجزیه‌وتحلیل تصاویر و داده‌های جمع‌آوری شده به‌منظور نظارت بر روند کیفیت و عملکرد خط تولید به کار می‌روند.
مدل‌سازی تولید
مدل‌سازی تولید یکی از روش‌هایی است که به اپراتورها و تولیدکنندگان کمک می‌کند تا با مشاهده مراحل تولید و روند ساخت محصولات به درک صحیحی از فرایندهای تولید دست‌یافته، گلوگاه‌ها را شناسایی کنند و اقدامات و تصمیم‌گیری‌های لازم جهت بهبود فرایندها را به‌کارگیرند.
تولید ناب
تولید ناب اصلی‌ترین رویکردی است که نقش موثری در کاهش تولید ضایعات دارد و به سازمان‌ها کمک می‌کند تا با شناسایی و حذف ناکارآمدی‌ها، فرایند تولید را استانداردسازی کنند.
مدیریت کیفیت جامع (TQM)
مدیریت کیفیت جامع (TQM) رویکردی مدیریتی است که بر بهبود مستمر تمام فرایندهای تولید اشاره دارد و همچنین تضمین می‌کند که عملکرد تمامی کارکنان و فرایندها در چارچوبی مشخص و باهدف بهبود مستمر انجام می‌شود.
هزینه کیفیت (COQ)
COQ روشی است که برای اندازه‌گیری هزینه عدم انطباق و هزینه اجرای اقدامات کنترل کیفیت استفاده می‌شود. با اندازه‌گیری هزینه کیفیت، می‌توان اثربخشی استانداردسازی را تعیین کرد.
هوش مصنوعی در استانداردسازی فرایندها
همان‌طور که گفتیم استانداردسازی فرایندهای تولید عاملی اساسی در تضمین کیفیت محصولات و درعین‌حال ارتقای کارایی و بهره‌وری است. استانداردسازی شامل توسعه و اجرای مجموعه‌ای از دستورالعمل‌ها، رویه‌ها و پروتکل‌هایی است که به طور مداوم در طول فرایند تولید دنبال می‌شوند.
نرم‌افزار مدیریت تولید مانیتیت با جمع‌آوری خودکار داده‌ها و تحلیل آن‌ها و همچنین امکان مشاهده آنی فرایند تولید تضمین می‌کند که مدیران می‌توانند بر اساس اطلاعات دقیق تصمیمات مؤثری بگیرند.
