هوش مصنوعی ابزاری است که در ماههای اخیر سروصدای زیادی بهپا کرده و منجر به نگرانی بسیاری از افراد بهخصوص کارگران شده است؛ زیرا ترس از نامعلوم بودن آینده شغلی و ازدستدادن شغل، مدیران و کارگران را از رویآوردن به هوش مصنوعی باز میدارد.
در حالی که هوش مصنوعی ابزاری کاملاً کاربردی در حوزه تولید است که با خودکارسازی برخی از فرایندها و همچنین کشف الگوی تولید سبب سادهسازی فرایندهای صنعتی و روانتر شدن جریان تولید میشود و از سویی دیگر کسبوکارهای پرهزینه را در راستای افزایش توان عملیاتی و کاهش مصرف انرژی یاری میکند.
چالشهای پیادهسازی هوش مصنوعی در حوزه تولید
در این بخش با رایجترین موانعی که شرکتهای صنعتی هنگام اجرای فناوریهای مبتنی بر هوش مصنوعی با آن مواجه هستند، آشنا میشویم؛
هزینههای پیادهسازی هوش مصنوعی
بدون شک پیادهسازی فناوریهای جدید در کارخانه بهمعنی پرداخت هزینههایی توسط تولیدکنندگان است. استفاده از این ابزارها سبب کاهش خطاها و اشتباهات میشود، از اینرو پس از مدتی هزینههای پرداخت شده را جبران میکند و سودآوری را به همراه میآورد.
ممانعت از پذیرش هوش مصنوعی
گاهی ممکن است کارگران به دلایل مختلفی همچون عدم تسلط کافی، از بهکارگیری فناوریهای جدید امتناع کنند. از اینرو مدیران میبایست با آموزش به کارگران سبب آگاهی آنها از ضرورت بهکارگیری هوش مصنوعی شوند.
عدم دسترسی به تاریخچه تولید
یکی دیگر از مشکلات موجود در تولید فقدان دادههای یکپارچه است. جمعآوری دستی دادهها یا جمعآوری دادههای ناقص سبب از دسترفتن تاریخچه تولید میشود؛ از اینرو مدیران و اپراتورها نمیتوانند تصمیمات مؤثری را در هنگام مواجه با مشکلات اخذ نمایند.
اهمیت استفاده از هوشمصنوعی در اتوماسیون صنعتی
باوجود ماشینآلات متصل به هوش مصنوعی، مدیران دید روشنی از جریان تولید در اختیار خواهند داشت و از اینرو میتوانند بهصورت دقیق بر فرایندها نظارت کنند. این امر به تولیدکنندگان کمک میکند تا ۲۰ درصد بر توان تولید و تا ۳۵ درصد بر کیفیت محصولات بیفزایند.
مزایای استفاده از هوش مصنوعی در صنعت
از هوش مصنوعی به دلیل وجود مزایای بسیار میتوان در تمام جوانب تولید استفاده کرد، از اینرو پیشبینی میشود که استفاده از آن بهطور تصاعدی افزایش یابد. در این بخش به برخی از کاریردهای هوش مصنوعی در صنعت میپردازیم؛
سهولت در جایگزینی افراد
گاهی اوقات اپراتورها با اتکا به تجربهٔ خود راهکارهای مؤثری برای رفع محدودیتهای موجود ارائه میدهند. این درحالی است که اتکای شدید به تجربیات، فرایند جایگزینکردن افراد جدید را دشوار میکند اما هوش مصنوعی با ارائه الگوهایی سبب سهولت در آموزش به کارکنان جدید و انتقال تجربیات اپراتورها به نسل بعد میشود؛ از اینرو دانش و تجربهٔ نیروی کارِ ماهر از بین نخواهد رفت.
افزایش بهرهوری
استفاده از سیستمهای مبتنی بر هوش مصنوعی با قابلیت ارزیابی عملکرد نیروی انسانی و ماشینآلات سبب بهبود نرخ بهرهوری میشود. این امر بینش روشنی را در اختیار مدیران میگذارد و به آنها اجازه میدهد تا فرایندهای تکراری و کماهمیت را حذف کنند و بر پتانسیل تولید بیفزایند.
بهینهسازی خط تولید
سیستمهای متکی بر هوش مصنوعی با قابلیت جمعآوری و تحلیل دادههای صنعتی سبب کشف اطلاعات مهمی میشوند؛ از اینرو تولیدکنندگان میتوانند با اتکا به این اطلاعات و بررسی تحلیلهای انجام شده اقدامات مؤثری را در جهت بهبود و بهینهسازی فرایندها انجام دهند. برای نمونه این سیستمها با شناسایی خرابی و ارسال اعلان، اپراتورها را از وجود محدودیتهایی در خط تولید مطلع میسازند.
افزایش کیفیت
هوش مصنوعی با قابلیت بازرسی خودکار قطعات و محصولات میتواند بهسرعت هرگونه انحراف از استانداردهای کیفی را شناسایی کند. همچنین با تجزیهوتحلیل لحظهای دادههای بصری اپراتورها را از خرابیهای احتمالی مطلع میسازد. حسگرهای مجهز به هوش مصنوعی میتوانند بهآسانی عیوبی که از دید انسان دور میمانند را شناسایی کنند، این امر با کاهش خطای انسانی منجر به افزایش بهرهوری میشود.
کاهش توقفات
یکی از محبوبترین کاربردهای هوش مصنوعی در صنعت تولید، پیشبینی زمان تعمیرات است. در این رویکرد مدیران میتوانند با بررسی عملکرد تجهیزات در هنگام تولید مانع از وقوع خرابیها شوند، توقفات برنامهریزی نشده را به حداقل برسانند و با انجام اقدامات بهموقع از پرداخت هزینههای گزاف جلوگیری کنند.
چه کسی بیشترین بهره را از هوش مصنوعی خواهد برد؟
مدیران، کارگران یا هر دو؟
تمام مدیران از وجود نقاط ضعف در خط تولید مطلع هستند، با این حال در بیشتر مواقع راهکارهای نادرستی را برای برطرفکردن مشکلات بهکار میگیرند که تنها بهطور موقت شرایط را به حالت عادی باز میگرداند. بهعبارتی دیگر؛ مدیران ارشد تنها از ۴ درصد رخدادهای خط تولید مطلع هستند، در صورتی که کارگران و کارکنان خط تولید از ۱۰۰% رویدادهای خط تولید با خبر اند؛ بنابراین کارگران نقش مهمی در تولید دارند و لازم است همیشه با مدیران در ارتباط باشند.
در چنین مواردی بهتر است از تکنیک کوه یخ برای حل مشکلات استفاده کرد؛ زیرا کوه یخ به اعضای یک سازمان کمک میکند تا درک بهتری نسبت به مسائل به دست آورند و آنها را به صورت ریشهای حل کنند. متفکران سیستمی با در نظرگرفتن این واقعیت درباره کوههای یخ، مدلی را بر پایه هوش مصنوعی طراحی کردهاند تا علل اصلی وقوع مشکلات در یک سازمان و ابعاد پنهان آن را آشکار کند.
چرا هوش مصنوعی نمیتواند جایگزین کارگران خط تولید باشد؟
حقیقت این است که؛
هوش مصنوعی تا سال 2027، 69 میلیون شغل جدید به وجود میآورد و متاسفانه 83 میلیون شغل را حذف خواهد کرد، طبق گفته اقتصاددانان؛ جایگاه شغلی کارمندان در معرض خطر از بین رفتن است درحالیکه هیچ خطری جایگاه شغلی کارگران را تهدید نمیکند. در این صورت هوش مصنوعی هرگز نمیتواند بهطور کامل جایگزین نیروی انسانی در خط تولید شود.
19 درصد از کارگران موافق هستند که هوش مصنوعی میتواند به کاهش مشقتهای شغلی آنها کمک کند و از هر ده مدیر فنی، ۹ نفر موافق هستند که تجهیزات مجهز به هوش مصنوعی با انجام فرایندهای دشوارتر سبب سهولت در کار نیروی انسانی میشود؛ در واقع هوش مصنوعی ابزاری است که برای کمک به انسانها، نه برای جایگزینی ارتباطات انسانی.
کارخانه خود را با هوش مصنوعی توانمند کنید.
هوش مصنوعی و یادگیری ماشینی تولیدکنندگان را بهطور شگفتانگیزی در افزایش توان عملیاتی، بهینهسازی زنجیره تامین و بهبود فرایندها یاری میکند. بنابراین آنها میتوانند با استفاده از نرمافزارهای مبتنی بر هوش مصنوعی و نظارت بر سراسر خط تولید، ناکارآمدیها را شناسایی و گلوگاهها را بهحداقل برسانند.
نرمافزار هوشمند مانیتیت مهارتهایی که برای بهبود بهرهوری، کیفیت و کارایی عملیات لازم است را در اختیار نیروی انسانی قرار میدهد و با ارائه سریع تحلیلها و داشبوردهای سفارشی، به تولیدکنندگان اجازه میدهد تا کارکنان خود را برای انجام بهتر، هوشمندانه تر و سریعتر وظایف خود توانمند سازند.